De verpakking van bier zorgt ervoor dat consumenten het bier op een veilige en gemakkelijke manier kunnen meenemen, bewaren en drinken.
Bij het verduurzamen van verpakkingen zijn zaken als vermindering van gewicht, hergebruik van materialen, het gebruik van hervulbare verpakkingen en het gebruik van duurzame materialen van belang. Nederlandse brouwers zijn al sinds jaar en dag actief om hun verpakkingsbeleid te verbeteren volgens de punten:
Hieronder volgt een beschrijving van de belangrijkste prestaties.
Brouwers werken constant aan het lichter maken van hun verpakkingen. Naast een vermindering van transportkosten levert dit ook een CO₂ reductie op. Voornamelijk bij eenmalige verpakkingen komt gewichtsvermindering veel voor (retourverpakkingen moeten i.v.m. het hergebruik wat robuuster blijven). Zo kan een eenmalig flesje meer dan 15% (ongeveer 35 gram) lichter zijn dan een hervulbaar flesje met dezelfde inhoudsmaat. Ook bij blikjes is er sprake van een sterke afname in gewicht. In de afgelopen 15 jaar zijn ze ongeveer 45% lichter geworden.
Van de totale binnenlandse afzet wordt bier voor meer dan 80% aangeboden in glazen retourflesjes, fusten en horecabiertanks. Hiermee neemt de biersector een vooraanstaande positie in op verpakkingsgebied in de nationale levensmiddelenindustrie.
Door op grote schaal gebruik te maken van de hervulbare flessen wordt er letterlijk invulling gegeven aan het thema “reuse”. Een mooi voorbeeld hiervan is de standaard Bruine Nederlandse retourfles (de BNR fles) die door verschillende brouwerijen wordt gebruikt en onderling uitwisselbaar is. Ook wordt er gebruik gemaakt van merkspecifieke retourflessen. Doordat retourflessen wel 20-30 maal hergebruikt worden, hoeven er minder nieuwe flessen gemaakt te worden. Dit zorgt voor een aanzienlijke besparing van materiaal en energie.
Ook is er sprake van hergebruik van verpakkingsmateriaal bij de productie van nieuwe retourflessen. Hiervoor wordt namelijk op grote schaal scherven uit de glasbak gebruikt. Om dit verder te stimuleren heeft Nederlandse Brouwers in 2013 de technische specificatie van de standaard BNR fles bijgesteld. Door een kleine aanpassing in de eisen van de helderheid (niet zichtbaar met het blote oog) is het percentage scherven dat wordt gebruikt voor de productie van de fles, verhoogd van 60-65% naar 70%.
Het overige bier dat op de Nederlandse markt wordt verkocht, wordt verpakt in eenmalige verpakkingen. Deze eenmalige verpakkingen worden op grote schaal gerecycled. Voor glas is het recyclingspercentage 79%. Voor metaal is dit 93%, een van de hoogste recycling percentages van Europa.
Voor het transport van de verpakkingen binnen Nederland maken bijna alle brouwerijen gebruik van de drankenpallet van DPB. In 2013 is de DPB palletpool overgestapt van houten pallets naar kunststof pallets. Deze overgang is de meest in het oog springende en de meest impactvolle verpakkingsinnovatie die zich in de afgelopen jaren in de biersector heeft voorgedaan.
Nederlandse brouwsector heeft voorlopersrol op gebied van verpakkingen.
Voor de productie van de DPB pallet wordt gebruik gemaakt van 100% gerecycled kunststof dat bij het einde van de levensduur weer volledig ingezet wordt voor de productie van nieuwe kunststof pallets. De kunststof pallet is 17 kilo lichter dan haar houten voorganger. Hierdoor en doordat er geen transport van reparatiepallets nodig is, wordt er tevens veel bespaard op brandstof.
In Nederland wordt het merendeel van het bier gedronken uit hervulbare flessen. Het retoursysteem is een goedwerkend systeem dat een zeer lage milieudruk kent. De overige verpakkingen die voorkomen in de biersector zijn goed te recycelen. Constant wordt er gewerkt aan het vernieuwen van verpakkingen op de aspecten; gewicht, vorm en materiaal zodat de biersector de voorlopersrol die het nu heeft ook blijft behouden.
Helaas gaan consumenten niet altijd even bewust om met lege eenmalige verpakkingen en slingeren blikjes op straat of in de berm. Dit zogenaamde zwerfafval is een gedeelde zorg waar niet alleen de brouwers, maar wij met elkaar als samenleving aan moeten blijven werken in de vorm innovatie, voorlichting, elkaar corrigeren op straat en zo meer. Voorlichting gebeurt onder andere via de landelijke publiekscampagnes van de Stichting Nederland Schoon. Stichting Nederland Schoon heeft tot doel het zwerfafvalprobleem aan te pakken. De Nederlandse brouwers zijn in deze stichting vertegenwoordigd.
Verschillende voorbeelden uit de praktijk met betrekking tot verpakkingen.